‘Tuinders aller landen hou de marktmacht in handen!’
Vol overgave vertelde Pieter Wijnen tegenover een internationaal publiek over de Nederlandse tuinbouw in het algemeen en zijn eigen paprikakwekerij in het bijzonder. Opdat boeren in opkomende landen niet dezelfde fouten maken. Zoals het weggeven van de marktmacht.
Echt onder de indruk was Jean d’Amour Mbonyinshuti uit Rwanda na een week Nederlandse tuinbouw niet meer. Al is ruim 33 hectare aan glas niet wat hij gewend is in Rwanda.
De hele week heeft Sabrina Waltmans hem en elf collega-journalisten uit heel de wereld meegenomen langs Nederlandse tuinbouwsectoren.
Achttien keer per jaar organiseert RVO, de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland, een journalistenmissie naar Nederland, vertelt ze. Meestal is zo’n missie aan één van de topsectoren gelieerd. Verleden week was de tuinbouw dus aan de beurt.
Afrika
Zo kwam het dat Pieter Wijnen van Wijnen Square Crops in Grubbenvorst twaalf bezoekers vanuit heel de wereld mocht rondleiden op zijn bedrijf. Een enkeling uit België en Duitsland, de meesten uit opkomende landen in Afrika en Azië. Afrika was met vijf personen vertegenwoordigd, uit Ghana, Kenia, Ethiopië en Rwanda.
Ons land worstelt met zelfvoorzienende landbouw
Jean uit Rwanda heeft een mooi verhaal voor The New Times, de belangrijkste Engelstalige krant in zijn land. Hij gaat schrijven over de transitie van traditionele naar moderne landbouw. ‘Ons land worstelt met de zelfvoorzienende landbouw’, vertelt hij.
Het is geen vooruitgang om daarin te blijven hangen, weet hij. Maar ineens overstappen naar grootschalige landbouw is al helemaal geen optie. ‘Dan hebben kleinschalige boeren ineens niks meer omhanden.’
Marktmacht
Een omschakeling moet geleidelijk gaan, weet hij. Stap voor stap. Zoals ze dat in Nederland doen. Bij Pieter Wijnen is hij aan het juiste adres. Hij vertelt graag hoe die stappen te nemen. ‘Zodat ze niet dezelfde fouten maken als wij.’
Zo is de Nederlandse sector volledig overgeleverd aan de grillen van de supermarkt. ‘Tuinders dienen samen te werken en de marktmacht niet uit handen te geven. Anders vertelt de supermarkt je wat je moet doen.’
In opkomende landen waar de journalisten vandaan komen, is het tegenwoordig gemakkelijker om geld te verdienen aan de tuinbouw. Het klimaat is op veel plaatsen uitstekend, de grond en de arbeid zijn er goedkoop. En in Nederland wordt de energie wel erg duur. Zo duur, dat Wijnen al enkele jaren op rij verlies draait.
Voor de tuinder loopt de kostprijs op, supermarkten hebben de macht in handen en zullen de inkoopprijs echt niet verhogen. Dat Wijnen nog niet failliet is, moest hij wel even uitleggen aan het kritische journaille. ‘Ik los gewoon wat minder af bij de bank dan we op voorhand hadden afgesproken.’
80 miljoen
De gebroeders Pieter en Twan Wijnen produceren jaarlijks zo’n 80 miljoen paprika’s en ruim 20 miljoen komkommers. Er zijn ruim 300 mensen werkzaam bij het bedrijf. De gebroeders Wijnen produceren met het oog op duurzaamheid en maken gebruikt van aardwarmte. Hierdoor is geen gas meer nodig voor de verwarming van de kassen en wordt er dus CO2-neutraal geproduceerd.
© Marc van der Sterren | Farming Africa